Küresel karbon emisyonları salgın öncesi seviyesine yaklaşıyor

Fosil yakıt kaynaklı karbon emisyonlarının yıl sonunda geçen yıla göre yaklaşık yüzde 5 artması bekleniyor

EKONOMİ 04.11.2021, 15:06

Küresel karbon emisyonları salgın öncesi seviyesine yaklaşıyor

Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına karşı uygulanan kısıtlar nedeniyle düşen fosil yakıt kaynaklı karbon emisyonlarının yeniden artışa geçerek yıl sonunda salgın öncesi seviyesine yaklaşacağı öngörülüyor.

Küresel Karbon Projesi’nin Exeter Üniversitesi, Doğu Anglia Üniversitesi, CICERO Enstitüsü ve Stanford Üniversitesi araştırmacılarıyla hazırladığı Küresel Karbon Bütçesi raporu, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 26. Taraflar Konferansı'nda (COP26) açıklandı.

Rapora göre, geçen yıl salgın nedeniyle uygulanan kısıtlamalara bağlı olarak fosil yakıt kaynaklı karbon emisyonları 2019'a göre yüzde 5,4 düşüş gösterdi.

Bu yıl ise çoğu salgın önleminin kaldırılması, ekonomilerdeki canlanma, kömür ve doğal gaz tüketiminin artması sonucunda emisyonlar yeniden artışa geçti.

Fosil yakıt kaynaklı emisyonların bu yıl sonunda geçen yıla göre yaklaşık yüzde 5 artarak 36,4 milyar tona ulaşacağı ve salgın öncesi seviyesine yaklaşacağı öngörülüyor.

ABD ve Avrupa Birliği'nin karbon emisyonlarında 2019'a göre sırasıyla yüzde 3,7 ve 4,2 düşüş görülürken, Çin'in emisyonlarında aynı dönemde yüzde 5,5 artış bekleniyor.

Hindistan'ın karbon emisyonlarının da yüzde 4,4 artacağı hesaplanıyor.

Dünyadaki fosil yakıt kaynaklı karbon emisyonlarının yüzde 31'ine Çin ve yüzde 14'üne ABD yol açıyor. AB ve Hindistan'ın fosil yakıt kaynaklı karbon emisyonlarında yüzde 7'şer payı bulunuyor.

Diğer ülkeler birlikte ele alındığında, fosil yakıt kaynaklı karbondioksit emisyonları 2019 seviyesinin altında gerçekleşiyor.

Ormanlar 10 yılda 9,9 milyar ton karbondioksitin atmosfere yayılmasını engelledi

Son 10 yılda küresel ölçekte arazi kullanımı değişikliğinden kaynaklanan net karbondioksit emisyonu 4,1 milyar ton olarak gerçekleşti.

Ormansızlaşma ve diğer arazi kullanımı değişiklikleri sonucunda 14,1 milyar ton karbondioksit gazı atmosfere salındı.

Ormanların ve toprağın geri kazanımı sonucunda 9,9 milyar ton karbondioksit tutularak, bu emisyonların atmosfere yayılması engelledi.

Rapora göre, son 20 yılda ormansızlaşma ve diğer arazi kullanımı değişikliklerinden kaynaklı emisyonlar görece sabit kaldı.

Ormanların ve toprağın tuttuğu emisyonlar da bu dönemde artış gösterdi. Bu durum, arazi kullanımındaki değişimden kaynaklı net emisyonların yakın zamanda azaldığına işaret ediyor.

Exeter Üniversitesi Küresel Sistemler Enstitüsü'nden Prof. Pierre Friedlingstein, rapora ilişkin değerlendirmesinde, ekonomilerin salgının etkilerinden toparlandığı süreçte emisyonların hızla artmasının, küresel ölçekte iklim değişikliğiyle acilen harekete geçmeye yönelik ihtiyacın önemini gösterdiğini belirtti.

Bu yıl, küresel ölçekte fosil yakıt kaynaklı karbondioksit emisyonlarındaki toparlanmanın, salgın öncesindeki fosil yakıtlara dayalı ekonomiye dönüldüğüne işaret ettiğini aktaran Friedlingstein, "Bazı ülkelerin salgın sonrasındaki ekonomik toparlanma planlarında yeşil ekonomiye yönelik gerçekleştirdikleri yatırımların, salgın öncesi emisyon seviyesine ulaşmayı engellemek açısından kendi başlarına yetersiz kaldığı görülüyor." değerlendirmesinde bulundu.

#karbon #COP26 #koraon emisyonu

Takımlar	O	P
1. Galatasaray	28	71
2. Fenerbahçe	27	65
3. Samsunspor	28	51
4. Beşiktaş	27	47
5. Eyüpspor	28	44
6. Başakşehir	27	39
7. Göztepe	27	38
8. Gaziantep FK	27	38
9. Kasımpaşa	28	38
10. Trabzonspor	27	36
11. Antalyaspor	28	36
12. Konyaspor	28	34
13. Rizespor	28	34
14. Kayserispor	28	33
15. Sivasspor	29	31
16. Alanyaspor	28	31
17. Bodrum FK	28	30
18. Hatayspor	27	19
19. A.Demirspor	28	-2

Takımlar	O	P
1. Kocaelispor	31	62
2. Karagümrük	31	56
3. Erzurumspor	31	54
4. İstanbulspor	32	52
5. Gençlerbirliği	31	51
6. Bandırmaspor	31	51
7. Amed Sportif	32	47
8. Ahlatçı Çorum FK	31	46
9. Ümraniye	31	45
10. Boluspor	32	45
11. Iğdır FK	32	45
12. Esenler Erokspor	31	44
13. Keçiörengücü	32	43
14. Pendikspor	31	41
15. Sakaryaspor	31	39
16. Ankaragücü	31	38
17. Manisa FK	32	38
18. Şanlıurfaspor	32	37
19. Adanaspor	31	27
20. Yeni Malatyaspor	32	-21

Takımlar	O	P
1. Liverpool	30	73
2. Arsenal	31	62
3. Nottingham Forest	30	57
4. Chelsea	30	52
5. M.City	30	51
6. Newcastle	29	50
7. Aston Villa	30	48
8. Brighton	30	47
9. Fulham	30	45
10. Bournemouth	30	44
11. Brentford	30	41
12. Crystal Palace	29	40
13. M. United	30	37
14. Everton	31	35
15. Tottenham	30	34
16. West Ham United	30	34
17. Wolves	30	29
18. Ipswich Town	30	20
19. Leicester City	30	17
20. Southampton	30	10

Takımlar	O	P
1. Barcelona	29	66
2. Real Madrid	29	63
3. Atletico Madrid	29	57
4. Athletic Bilbao	29	53
5. Villarreal	28	47
6. Real Betis	29	47
7. Celta Vigo	29	40
8. Rayo Vallecano	30	40
9. Mallorca	29	40
10. Real Sociedad	29	38
11. Sevilla	29	36
12. Getafe	29	36
13. Girona	29	34
14. Osasuna	29	34
15. Espanyol	29	32
16. Valencia	29	31
17. Deportivo Alaves	29	27
18. Leganes	29	27
19. Las Palmas	29	26
20. Real Valladolid	29	16