Kırgızistan'da, Ahıska Türklerinin sürgün edilişinin 77. yılında anma programı düzenlendi

BİŞKEK (AA) - Kırgızistan Halklar Asamblesi bünyesinde faaliyet gösteren Kırgızistan Ahıska Türkleri Derneği, Türklerin, Ahıska'dan sürgün edilişinin 77. yılı dolayısıyla anma programı gerçekleştirildi.

Başkent Bişkek'te bir restoranda düzenlenen anma programına, Türkiye'nin Bişkek Büyükelçisi Ahmet Sadık Doğan, müşavirler, Türk kurumların yetkilileri, akademisyenler, bazı sivil toplum örgütlerinin yöneticileri, sürgünün tanıkları ve çok sayıda davetli katıldı.

Programda, 77 yıl önce Gürcistan topraklarından Orta Asya coğrafyasına doğru yaşanan sürgün sırasında ve sonrasında yaşamını yitirenler için Kur'an-ı Kerim okundu ve dualar edildi.

- "Sizin her zaman bir vatanınız daha var. O da Türkiye Cumhuriyeti'dir, bunu unutmayın"

Doğan, burada yaptığı konuşmada, Türklerin tarih boyunca çok zorluk çeken bir millet olduğuna ve hiçbir zaman zorluklara boyun eğmediğine işaret ederek, "Kırgızistan sizin vatanınız. Ama sizin her zaman bir vatanınız daha var. O da Türkiye Cumhuriyeti'dir, bunu unutmayın." dedi.

Ahıskalıların trajik tarihinin gelecek kuşaklara anlatılması gerektiğinin önemine dikkati çeken Doğan, 14 Kasım 1944'te yaşanan sürgün sonrasında Ahıska Türklerinin ayakta kaldığını belirtti.

Doğan, Türk milletinin özünü ve benliğini korumasını bildiğini vurgulayarak, "Geldiğiniz yerlerde dilinizi ve kimliğinizi korudunuz. Onun için ben diyorum ki 'Ne mutlu Ahıskalı diyene, ne mutlu Türküm diyene.'" ifadelerini kullandı.

Bir milletin hayatta kalması ve mücadeleci olması için dilini, dinini koruması, çocuklarını iyi yetiştirmesi, ekonomi de ve siyasette güçlü olması gerektiğini kaydeden Doğan, Ahıska Türklerinin aralarında birlik ve beraberliğini güçlendirmesi gerektiğini belirtti.

Doğan, "Aranızdaki temsilcilerle kendinizi devletin çeşitli kurumlarında ve kuruluşlarında temsil ettirin. Artık bunun zamanının geldiğini düşünüyorum." diye konuştu.

Kırgızistan Halklar Asamblesi Başkan Yardımcısı Zuhra Şidakova da Karaçay halkının sürgün hayatını 1943 yılında yaşadığını anımsatarak, "Sürgün, vagonlar, gözyaşı, ölüm. Çok sayıda mefta vagonlardan atılmak zorunda bırakıldı. Atalarımızın mezarının nerede olduğunu dahi bilmiyoruz." şeklinde konuştu.

O dönem Müslüman halkların suçsuz yere sürüldüklerini ifade eden Şidakova, sürgünü yaşatan devletin ve o insanların olmadığından dolayı hesabının kimden sorulacağını bilemediklerinin üzüntüsünü taşıdıklarının altını çizdi.

Kırgızistan Ahıska Türkleri Derneği Başkan Yardımcısı Begzada Aliyev ise "Bizim halkımızı 77 yıl önce Ahıska'dan, Kırgızistan, Kazakistan ve Özbekistan'a sürgün ettiler. Bugün halkımız dünyanın 9 ülkesine dağılmış vaziyette. Milletimiz çok zor günler gördü. Her şeye rağmen ayaktayız." ifadelerini kullandı.

Aliyev, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi Kongre ve Kültür Merkezi’nde 2019’da düzenlenen Ahıska Sürgününün 75. Yıl Anma Programı'nda kabul edildiklerini hatırlatarak, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a teşekkür etti.

Yaşadıkları ülkelerde elde ettikleri başarılarla övündüklerini vurgulayan Aliyev, "Bugün Allah'a çok şükür ki akademisyenlerimiz, yöneticilerimiz, sporcularımız, yerel yönetimlerde milletvekillerimiz var." dedi.

Sürgüne tanıklık edenlerin konuşma yaptığı anma programında sürgünü anlatan belgesel filmi gösterildi ve şiirler okundu.

- 14 Kasım 1944 Ahıska Sürgünü

Ahıska Türkleri, 14 Kasım 1944 yılında Sovyetler Birliği döneminde Stalin tarafından bugün Gürcistan sınırları içinde kalan Ahıska bölgesinden 90 ile 117 bin kişi Orta Asya'daki Kırgızistan, Kazakistan ve Özbekistan topraklarına sürülmüştü.

Sürgün sırasında açlık ve hastalıktan 17 bin civarında kişi yaşamını yitirmişti. Ahıskalı Türkleri, 12 yıl boyunca Orta Asya'da sıkı yönetim rejimi altında tutulmuştu.

Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra arşivlerde, sürgünün, Stalin'in Karadeniz kıyılarını Türklerden temizleme operasyonunun bir parçası olduğu ortaya çıkmıştı.