Lübnan hükümeti: Merkez Bankası akaryakıttan sübvansiyonu kaldırmanın sonuçlarından sorumludur

BEYRUT (AA) - Lübnan hükümeti, Merkez Bankasının tek taraflı aldığı kararla akaryakıta yönelik sübvansiyonu kaldırmanın doğuracağı sonuçlardan sorumlu olacağını bildirdi.

Başbakan Hassan Diyab ve ilgili bakanlar, Merkez Bankasının dün gece duyurduğu kararı görüşmek üzere başkent Beyrut'taki Hükümet Sarayı'nda acil toplantı gerçekleştirdi.

Toplantının ardından basın toplantısı düzenleyen Sanayi Bakanı Imad Hubbullah, Merkez Bankasının hükümetin hayata geçirmeye çalıştığı "yardım karnesi" ve temel ihtiyaç ürünlerine yönelik sübvansiyona ilişkin planı devreye sokmadan önce akaryakıttan desteği keserek "sorumsuzca" bir adım attığını savundu.

Hubbullah, toplantıya katılan Başbakan Diyab ve ilgili bakanların "yansımaları düşünülmeden, tek taraflı olarak alınan bu kararın sonuçlarından Merkez Bankası Başkanı Riyad Selame'nin sorumlu tutulacağını" söylediklerini aktardı.

Lübnan'da şu an bütün krizlerin temelinde yerel para birimindeki değer kaybının yer aldığına, bundan da ülkenin para politikalarını yöneten Merkez Bankasının sorumlu olduğuna işaret eden Hubbullah, derin ekonomik krizden çıkış yolunun ise Diyab hükümetinin hazırladığı kurtarma planı temelinde Uluslararası Para Fonu (IMF) ile müzakereleri başlatacak yeni hükümeti kurma sürecinin hızlandırılmasında olduğunu ifade etti.

Bugünkü toplantıda akaryakıta Merkez Bankası üzerinden devlet desteğini sürdürmenin yanında sübvansiyonu aşamalı olarak azaltacak planın devreye girmesinin kaçınılmazlığında mutabık kaldıklarını belirten Hubbullah, ihtiyaç sahibi ailelere yönelik Meclisten geçen "yardım karnesinin" ivedilikle hayata geçirilmesi gerektiğini söyledi.

Elektrik santrallerinde kullanılmak üzere Irak'tan ithal edilecek petrol için gerekli tüm adımların ay sonuna kadar atılmasının kararlaştırıldığını dile getiren Hubbullah, aynı zamanda ülkedeki elektrik üretiminin de bir haftayı geçmeyecek süre zarfında artırılması için Enerji Bakanlığına bir plan hazırlama talimatı verildiğini belirtti.

Bakan Hubbullah, toplantıda ülkedeki petrol ürünlerinin fiyatlarında hiçbir değişikliğin olmaması gerektiğine dikkat çekildiğini kaydetti.

Lübnan Merkez Bankası, dün gece 12 Ağustos itibarıyla uygulanmak üzere akaryakıta sağlanacak döviz kredilerinin resmi kur yerine piyasadaki serbest kur (karaborsa) üzerinden hesaplanacağını ve böylelikle akaryakıt sübvansiyonunun kaldırılacağını açıklamıştı.

- Lübnan'daki ekonomik kriz

Farklı din ve mezheplere dayalı siyasi bölünmeler açısından oldukça kırılgan bir yapıya sahip Lübnan ekonomisi, 1975-1990 yıllarındaki iç savaştan bu yana en büyük krizi yaşıyor.

Yerel para birimi Lübnan lirası, Merkez Bankası kuru sabit tutsa da bankalarda ve karaborsada büyük değer kaybıyla farklı fiyatlardan işlem görüyor.

Mezhepsel siyasi grupların, istifa eden Diyab hükümetinin yerine bir yıldan fazla süre geçmesine rağmen yenisini kurma konusunda anlaşamadığı için kriz her geçen gün farklı sektörleri vurmaya devam ediyor.

İlaç, akaryakıt ve gıda başta olmak üzere temel ihtiyaç ürünlerini bir yıldan uzun süredir sübvanse eden Merkez Bankasının rezervleri de günden güne eriyor.

Ekonomik krizin başladığı 17 Ekim 2019'dan sonra doların karaborsada yükselmesine bağlı olarak akaryakıtı yüzde 85 sübvanse eden Merkez Bankası, 28 Haziran'da akaryakıt ürünlerinin ithalatı için artık bir ABD dolarını 3 bin 900 Lübnan lirasından firmalara sağlayacağını duyurmuştu.

Bunun üzerine Lübnan Enerji Bakanlığı, 29 Haziran'da benzine yüzde 35, motorine ise yüzde 38 zam yapmıştı. Böylece 95 oktan 20 litrelik benzin 61 bin 100 liraya, 20 litrelik motorin ise 46 bin 100 liraya yükselmişti.

Lübnan'daki araç sahipleri, benzin arzının piyasada kesileceği veya fiyatların aşırı yükseleceği endişesiyle 10 Ağustos itibarıyla akın ettiği akaryakıt istasyonlarının önünde uzun kuyruklar oluşturdu.

Merkez Bankasının kararından sonra akaryakıt istasyonlarının çoğu bugün kapalıydı, açık olan az sayıdaki istasyonun önünde yine uzun kuyruklar oluştu.