KONDA: Yüzde 69 adalete güvenmiyor

GÜNDEM 07.10.2021, 15:00

İnsan Hakları Derneği'nin KONDA'ya yaptırdığı kamuoyu araştırmasına katılanların yüzde 69'u adalete güvenmediğini, yüzde 72'si ise insanların haksız yere tutuklandığını düşündüğünü söyledi.

Kamuoyu araştırma şirketi KONDA, İnsan Hakları Derneği'nin talebi üzerine Türkiye'nin 68 ili ve 383 ilçesinde "Hapishaneler ve Mahpuslar Algı Araştırması" yaptı. 18-20 Haziran tarihleri arasında 3 bin 285 kişiyle telefonla yapılan araştırmada çarpıcı sonuçlar çıktı.

KONDA'nın araştırmasına katılanların yüzde 57'si Türkiye'de insanların düşünceleri nedeniyle cezaevine atıldığını düşündüğü söyledi. Ankette katılımcılara Türkiye'de adalet sistemine güvenip güvenmedikleri de soruldu. Buna göre katılımcıların yüzde 69'u adalet sistemine güvenmediğini, yüzde 31'i ise güvendiğini ifade etti.

Daha önce bir yakını tutuklananların yüzde 76'sı adalet sistemine güvenmezken yakının başına böyle bir olay gelmeyenlerin yüzde 68'i adalet sistemine güvenmiyor.

Anket sonuçlarının değerlendirildiği raporda, muhafazakârlık ve inanç seviyesi arttıkça adalet sistemine duyulan güvenin arttığına da dikkat çekildi. Modernlerin sadece yüzde 14'ü adalet sistemine güven duyduğunu belirtirken bu oran geleneksel muhafazakârlarda yüzde 30, dindar muhafazakârlarda ise yüzde 53. Rapora göre, dinin tüm gereklerini yerine getirenlerin arasında adalet sistemine güvenenlerin oranı yüzde 55, ateistler arasında ise bu oran sadece yüzde 4.

Araştırmada, Türkler ve Kürtler arasında adalet sistemine güven konusunda fikir ayrılığı olduğu da ortaya çıktı. Buna göre Kürtlerin yüzde 85'i Türkiye'deki adalet sistemine güvenmediklerini söylerken Türklerin yüzde 64'ü adalet sistemine güvenmediğini belirtti.

Gözaltına alınanların yüzde 58'i Türk, yüzde 35'i Kürt

Öte yandan katılımcıların yüzde 1,8'i gözaltına alındığını, yüzde 1,2'si tutuklandığını, 1,2'si ise denetimli serbestliği olduğunu söylerken, yüzde 14'ü bir yakını veya tanıdığının gözaltına alındığını, yüzde 15'i bir yakınının tutuklandığını, yüzde 10'u ise bir yakınının denetimli serbestliği olduğunu kaydetti. Araştırmaya göre gözaltına alınanların yüzde 58'ini Türkler, yüzde 35'ini Kürtler, yüzde 7'sini Arap, Zaza ve diğer etnik kökenler oluşturdu.

Tutuklananların yüzde 47'sini Türklerin, 39'unu Kürtlerin oluşturduğu belirtilen raporda, "Kürtlerin, Türkiye nüfusunun yüzde 17'sini oluşturduğunu göz önüne aldığımızda daha önce gözaltına alınanların yüzde 35'ini, tutukluların ise yüzde 39'unu Kürtlerin oluşturması yüksek bir oran olarak dikkat çekiyor" ifadeleri kullanıldı.

Tutukluluk ve denetimli serbestlikte gelir seviyesi farkı

Raporda erkeklerin gözaltına alınma, tutuklanma ve denetimli serbestlik durumlarını kadınlara göre daha fazla yaşadığı belirtildi. Araştırmaya göre, gözaltına alınanların yüzde 81'i, tutuklananların yüzde 69'u, denetimli serbestlik yaşayanların yüzde 77'si erkek. Araştırmada, tutuklananların yüzde 54'ü lise altı eğitim seviyesindeyken yüzde 31'i lise, yüzde 15'i üniversite mezunu olarak belirlendi.

Araştırma raporunda, denetimli serbestlik kapsamında serbest bırakılan ve tutuklananların ekonomik durumları ile ilgili çarpıcı tespitler de yer aldı. Tutuklananların yüzde 39'luk önemli kısmının alt gelir grubundan, yüzde 6'lık kısmının ise üst gelir grubundan olduğuna dikkat çekilen raporda, denetimli serbestlik kapsamında salıverilenlerin yüzde 11'i alt gelir grubundayken, yüzde 29'u üst gelir grubundan oluşuyor.

"Toplumun yüzde 25'i tutuklulara kötü davranıldığını düşünüyor"

Araştırmaya katılanların yüzde 25'i genel olarak mahpuslara davranışın kötü veya çok kötü olduğunu düşünürken yüzde 17'si mahpuslara davranışın iyi veya çok iyi olduğunu kaydetti. Daha önce gözaltı, tutuklama ve denetimli serbestlik geçmişi olanlar ise cezaevlerine daha olumsuz baktı.

Araştırmaya göre gözaltına alınanların yüzde 76'sı, tutuklananların yüzde 60'ı, denetimli serbestlik yaşayanların ise yüzde 54'ü genel olarak mahpuslara davranışın kötü veya çok kötü olduğunu ifade ederken, hiç bu durumlarda kalmayanların oranı ise yüzde 38 oldu.

Yüzde 72 insanların haksız yere tutuklandığı görüşünde

Toplumun birbirine zıt kesimlerinin arasındaki fikir ayrılıklarının bu kadar keskin olmasının, siyasal ve toplumsal kutuplaşmanın arttığını gösterdiği ifade edilen raporda, toplum genelinde adalet sistemine karşı oluşan güvensizliğin en önemli sebeplerinden birinin insanların haksız yere cezaevine konulduğu fikri olduğu belirtildi.

Araştırmaya göre toplumun yüzde 72'si insanların haksız yere cezaevine girdiğini düşünüyor. Ankete katılanların yüzde 79'u son yıllarda daha fazla insanın cezaevlerine konulduğunu, yüzde 21'i ise böyle bir durum olmadığını söylüyor.

En çok kadınlar haksızlığa uğruyor

Araştırmada, cezaevlerinde çıplak arama ve işkence olup olmadığına dair toplumun çok fazla bilgisinin olmadığı ve bu nedenle insanların fikir beyan etmekte çekindiği ifade edildi. Araştırma sonuçlarında toplum genelinde en fazla haksızlığa uğradığı düşünülen grupların sırasıyla kadınlar, gazeteciler, siyasi muhalifler, Kürtler ve Aleviler olduğu da ortaya çıktı.

Katılımcıların yüzde 42'sinin Türkiye'de en çok haksızlığa uğrayan grup olarak "kadınları" işaret etttiği kaydedilen raporda, "Kadınların ardından yüzde 35 ile gazeteciler, yüzde 33 ile siyasi muhalifler geliyor. Görüştüğümüz kişilerin en az haksızlığa uğradıklarını düşündükleri gruplar yüzde 9 oranıyla Sünniler. Toplum genelinde yüzde 28’lik oranla haksızlığa uğradığı en çok düşünülen dördüncü küme olan Kürtlerin haksızlığa uğrayıp uğramadığı konusundaki görüşleri etnik kökenlere göre incelediğimizde, Türklerin ve Kürtlerin bu konuda tamamen farklı görüşlere sahip olduğunu görüyoruz. Kürtlerin yüzde 68'i Kürtlere haksızlık yapıldığını düşünürken, Türklerin sadece yüzde 18'i bu fikre sahip" denildi.

Alican Uludağ/ Felat Bozarslan

Haber, değiştirilmeden kaynağından otomatik olarak eklenmiştir

#adalet #anket #konda #ihd

Takımlar	O	P
1. Galatasaray	28	71
2. Fenerbahçe	27	65
3. Samsunspor	29	51
4. Beşiktaş	27	47
5. Eyüpspor	29	47
6. Başakşehir	28	42
7. Antalyaspor	29	39
8. Göztepe	27	38
9. Gaziantep FK	27	38
10. Kasımpaşa	28	38
11. Trabzonspor	27	36
12. Konyaspor	29	34
13. Rizespor	28	34
14. Bodrum FK	29	33
15. Kayserispor	28	33
16. Sivasspor	29	31
17. Alanyaspor	29	31
18. Hatayspor	28	19
19. A.Demirspor	28	-2

Takımlar	O	P
1. Kocaelispor	32	63
2. Karagümrük	32	59
3. Erzurumspor	32	54
4. İstanbulspor	32	52
5. Bandırmaspor	32	52
6. Gençlerbirliği	31	51
7. Ahlatçı Çorum FK	32	47
8. Amed Sportif	32	47
9. Ümraniye	32	46
10. Keçiörengücü	32	45
11. Esenler Erokspor	32	45
12. Boluspor	32	45
13. Iğdır FK	32	45
14. Pendikspor	32	42
15. Sakaryaspor	32	42
16. Ankaragücü	31	38
17. Şanlıurfaspor	32	37
18. Manisa FK	32	37
19. Adanaspor	32	27
20. Yeni Malatyaspor	32	-21

Takımlar	O	P
1. Liverpool	31	73
2. Arsenal	31	62
3. Nottingham Forest	31	57
4. Chelsea	31	53
5. M.City	31	52
6. Aston Villa	31	51
7. Newcastle	29	50
8. Fulham	31	48
9. Brighton	31	47
10. Bournemouth	31	45
11. Crystal Palace	30	43
12. Brentford	31	42
13. M. United	31	38
14. Tottenham	31	37
15. Everton	31	35
16. West Ham United	31	35
17. Wolves	31	32
18. Ipswich Town	31	20
19. Leicester City	30	17
20. Southampton	31	10

Takımlar	O	P
1. Barcelona	30	67
2. Real Madrid	30	63
3. Atletico Madrid	30	58
4. Athletic Bilbao	29	53
5. Real Betis	30	48
6. Villarreal	28	47
7. Celta Vigo	30	43
8. Real Sociedad	30	41
9. Rayo Vallecano	30	40
10. Mallorca	30	40
11. Sevilla	30	37
12. Getafe	29	36
13. Girona	30	34
14. Osasuna	29	34
15. Valencia	30	34
16. Espanyol	29	32
17. Deportivo Alaves	30	30
18. Leganes	29	27
19. Las Palmas	30	26
20. Real Valladolid	29	16