Seçim yasasında neler değişecek?

Deniz Zeyrek, seçim yasasıyla ilgili düzenlemeleri AKP Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı'ya sordu

GÜNDEM 02.10.2021, 11:10

Sözcü yazarı Deniz Zeyrek, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın sık sık değindiği seçim yasasının detaylarını AKP Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı'ya sordu. Söz konusu yasa teklifinde “seçim barajı”, “bölge sayısı”, “il seçim kurulu başkanlıklarıyla ilgili düzenleme” ve "partilerin seçime girebilme şartı” olmak üzere 4 önemli başlık bulunuyor.

Zeyrek’in yazısının devamı şöyle:

Hayati Yazıcı bilgi vermedi ama ben dört başlıkla ilgili öngörülen değişiklikler hakkında biraz bilgi edinmeyi başardım. Şimdi aynı sırayla madde madde yapılması muhtemel değişikliklere bir bakalım:

1) Seçim Barajı: Başlangıçta barajın yüzde 5'e düşürülmesi öngörülmüştü. AK Parti ve Cumhurbaşkanlığı hukukçuları barajın yüzde 5 olacağını duyurmuştu. Ancak son dakikada barajın yüzde 7 olacağı açıklandı. Bu değişikliğin altında, Millet İttifakı'na dahil olmayan DEVA ve Gelecek partilerinin herhangi bir ittifaka dahil olmadan yüzde 5 barajını aşması ihtimalinin yattığını öğrendim. Baraj yüzde 7 olursa, bu partiler ittifak yapmak zorunda kalabilir. Şayet Millet İttifakı'na dahil olmazlarsa üçüncü bir ittifak gündeme gelir ve bu da muhalefette bir ikilik oluşturabilir.

2) Bölge sayısı: Bu konuda henüz bir anlaşma yok. AK Parti birden fazla bölge olan illerde, her bölgede 7 milletvekili olmasını istiyordu. Ancak pazarlıklar sonucunda bu rakamın 10'a çıkabileceği söyleniyor. Örnek vermek gerekirse İstanbul'da hali hazırda 97 milletvekili var. Bölge milletvekili sayısı 7'ye düşerse İstanbul 14 bölgeye bölünebilir. Eğer bölge milletvekili sayısı 10 olursa İstanbul 10 bölge olabilir. D'Hondt Sistemi sayesinde birinci parti avantaj kazanacağından bölgelerdeki milletvekili sayısının azalması birinci partiye yarayabilir. (D'Hondt Sistemi: Bir seçim çevresinde her partinin aldığı oy toplamı, sırasıyla 1'e, 2'ye, 3'e, 4'e 5'e (…) bölünür ve o seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısına ulaşıncaya kadar bu işleme devam edilir. Elde edilen paylar, parti farkı gözetmeksizin, büyükten küçüğe doğru sıralanır. Milletvekillikleri bu sıralamaya göre partilere tahsis edilir.)

3) İl Seçim kurullarının belirlenmesi: Hali hazırda seçim kurulu başkanı en kıdemli hakimdir. Yapılacak düzenlemede “ya da birinci sınıfa ayrılmış hakimlerden biri” ifadesi yer alacak. Böylece, seçim kurulu başkanı kıdeme göre değil tercihe göre belirlenecek.

4) Partilerin Seçime Girme Şartı: Mevcut düzenleme, teşkilatlanma ve kongre süreçlerini tamamlamış partilerin seçime girmesini öngörüyor. Ayrıca TBMM'de 20 milletvekili, yani grubu olan partiler de seçime girebiliyor. Cumhur İttifakı'nın taslağında Seçim Yasası'ndan “TBMM'de grubu olan partiler” ifadesi çıkarılıyor. Biliyorsunuz, İYİ Parti'nin seçime giremeyeceği açıklanmış, CHP'den 15 milletvekili İYİ Parti'ye transfer olmuş ve bu sayede İYİ Parti'nin seçimlere katılmasının önü açılmıştı. Yapılacak yeni düzenlemeyle yeni partilerin teşkilatlanmalarını tamamlamadıkları, büyük kongrelerini yapmadıkları takdirde milletvekili transferi hüllesiyle seçime girmesinin önüne geçilmek isteniyor. DEVA ve Gelecek Partisi'nin bu konuda sorun yaşaması beklenmiyor. Ancak HDP kapatılırsa, yeni kurulacak partinin seçime girmesi mümkün olmayabilir ve HDP adayları yine “bağımsız” olarak seçime girmek zorunda kalabilir.

Değişikliğin gerekçesinde, TBMM Grubu'nun yasama faaliyetiyle ilgili olduğu, seçimlerin ise toplum nezdinde yapıldığı ifade edilecek. Yani siyasi partinin TBMM'de faaliyette olup olmaması değil, toplum genelinde teşkilatlanıp teşkilatlanmadığının önemli olduğu vurgulanacak.

#deniz zeyrek #seçim yasası #hayati yazıcı

Takımlar	O	P
1. Galatasaray	28	71
2. Fenerbahçe	28	68
3. Samsunspor	29	51
4. Beşiktaş	28	48
5. Eyüpspor	29	47
6. Başakşehir	28	42
7. Göztepe	28	39
8. Gaziantep FK	28	39
9. Kasımpaşa	29	39
10. Antalyaspor	29	39
11. Trabzonspor	28	36
12. Konyaspor	29	34
13. Rizespor	28	34
14. Bodrum FK	29	33
15. Kayserispor	28	33
16. Sivasspor	29	31
17. Alanyaspor	29	31
18. Hatayspor	28	19
19. A.Demirspor	28	-2

Takımlar	O	P
1. Kocaelispor	33	66
2. Karagümrük	33	59
3. Gençlerbirliği	33	57
4. Erzurumspor	33	55
5. Bandırmaspor	33	55
6. İstanbulspor	33	52
7. Keçiörengücü	33	48
8. Boluspor	33	48
9. Iğdır FK	33	48
10. Esenler Erokspor	33	48
11. Ahlatçı Çorum FK	33	48
12. Amed Sportif	33	48
13. Ümraniye	33	47
14. Pendikspor	33	45
15. Sakaryaspor	33	42
16. Ankaragücü	33	38
17. Manisa FK	33	38
18. Şanlıurfaspor	33	37
19. Adanaspor	33	27
20. Yeni Malatyaspor	33	-21

Takımlar	O	P
1. Liverpool	31	73
2. Arsenal	31	62
3. Nottingham Forest	31	57
4. Chelsea	31	53
5. Newcastle	30	53
6. M.City	31	52
7. Aston Villa	31	51
8. Fulham	31	48
9. Brighton	31	47
10. Bournemouth	31	45
11. Crystal Palace	30	43
12. Brentford	31	42
13. M. United	31	38
14. Tottenham	31	37
15. Everton	31	35
16. West Ham United	31	35
17. Wolves	31	32
18. Ipswich Town	31	20
19. Leicester City	31	17
20. Southampton	31	10

Takımlar	O	P
1. Barcelona	30	67
2. Real Madrid	30	63
3. Atletico Madrid	30	60
4. Athletic Bilbao	30	54
5. Villarreal	29	48
6. Real Betis	30	48
7. Celta Vigo	30	43
8. Real Sociedad	30	41
9. Rayo Vallecano	30	40
10. Mallorca	30	40
11. Getafe	30	39
12. Sevilla	30	36
13. Osasuna	30	35
14. Valencia	30	34
15. Girona	30	34
16. Espanyol	29	32
17. Deportivo Alaves	30	30
18. Leganes	30	28
19. Las Palmas	30	26
20. Real Valladolid	30	16