Hayvanların korunmasına ilişkin kanun teklifi, TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonunda görüşülüyor

TBMM (AA) - TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonunda, Hayvanları Koruma Kanunu ile Türk Ceza Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin tümü üzerindeki görüşmeler tamamlandı.

CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, teklifin tümü üzerine yaptığı konuşmada, bu teklifin katılımcı bir anlayışla hazırlanması gerektiğini söyledi.

Teklifin gerekçesinde "Bu canlıların mal olmasını kanundan çıkardık, bunlar artık bir canlı." ifadesinin kullanıldığını aktaran Sarıbal, hayvanların bir can olduğunun belirtilebilmesi için teklifin adının "hayvan hakları" olarak değiştirilmesi gerektiğini dile getirdi.

Sarıbal, teklifle getirilmek istenen cezaların artırılması gerektiğini belirterek, “Bir hayvanının neslini yok eden bir fiilde bulunmuşsanız ona 6 ay gibi bir hapis cezası öneriyorsunuz ama hayvanın ayağını keserseniz, boynunu yaralarsanız, kanadını kırarsanız, o canlıya işkence uygularsanız verilecek ceza ne yazık ki ötelenebilir, hapsi içermeyen bir karar olacak.” diye konuştu.

Teklifte, "Hayvanlarla cinsel ilişkiye girmek" ifadesinin yer almasını eleştiren Sarıbal, "Bu ne demek? Cinsel istismar demeliyiz." ifadesini kullandı.

Kentlerde hayvanlara işkence, zarar verme meselesinin daha az olduğunu savunan Sarıbal, "Kırsalda, insan nüfusunun az olduğu yerlerde hayvan sayısı çok daha fazladır. Oralarda kontrol çok daha zordur. Bu teklifte bir şey daha yapmak lazım. Tarım ilçe müdürlükleri var, buralara veteriner, veteriner teknikeri koyarak oralarda kısırlaştırma merkezi açılmalı. Eğer siz bu işi 25 bin insanın yaşadığı alanlar üzerinden inşa etmeye çalışırsanız çok daha kötü sonuçlarla karşılaşacağımızı söyleyebilirim. 25 bin değil küçük ilçelerde, tarımın yoğun olduğu bölgelerde mutlaka ulaşılabilir kısırlaştırma merkezlerinin oluşturulması lazım." dedi.

- "Raporun birçok önemli maddesi teklifte yer almadı"

CHP Denizli Milletvekili ve Genel Başkan Yardımcısı Gülizar Biçer Karaca, TBMM Hayvan Haklarının Araştırılması Komisyonu raporunun birçok önemli maddesinin bu teklifte yer almadığını savundu.

Teklif tanıtılırken, "Devrim yapıyoruz, hayvanlar mal değil can olacak." denildiğini aktaran Karaca, Hayvanları Koruma Kanunu’nun adı "hayvan hakları kanunu" olarak değiştirilerek bu yolda ilk adımın atılacağını ifade etti.

Meclis araştırma komisyonda oy birliğiyle kabul edilen raporda yer alan önerilerine dikkati çeken Karaca, raporun 50 maddelik önerisinin bu teklifte mutlaka olması gerektiğini söyledi.

HDP Mersin Milletvekili Rıdvan Turan, herkesin altına imza attığı bir Meclis araştırma komisyonu raporunun önerilerinin teklifte yer almadığını ve ihtiyaca karşılık gelmeyen bir kanun teklifiyle karşı karşıya kalındığını savundu.

"Yasaklı ve tehlikeli ırk" ifadesini eleştiren Turan, "Artık yasaklı ve tehlikeli insan var. O insanlar o hayvanları dövüştürmek, onlar üzerinden para kazanmak için insanlık dışı koşullarda bu hayvanları besleyerek ruhsal olarak sakatlıyorlar." dedi.

İYİ Parti Konya Milletvekili Fahrettin Yokuş, "Kanun teklifinde hayvanlara karşı işlenen suçlarda sahipli-sahipsiz hayvan ayrımını ortadan kaldıracak tek bir atıf, tek bir kelime yok. Mal mı can mı tek bir kelime yok. Araştırma komisyonu raporunu da çöpe atan; üretim, satış, köle gibi sergileme vesaire hayvanların sırtından her türlü yöntemlerle para kazanmanın serbest bırakıldığı, adeta hayvanlar değil insanlar için hazırlanan bir kanun teklifi geldi önümüze." şeklinde konuştu.

- "Tehlikeli ırklar konusunda çok ciddi bir problem var"

MHP Ankara Milletvekili Erkan Haberal, "tehlikeli ırklar" ifadesine dikkat edilmesi gerektiğini belirterek, "Tehlikeli ırklar konusunda çok ciddi bir problem var. Neye göre tehlikeli ırk? Ben belirtilen köpeklerin üç cinsini de besliyorum, kim tespit etmiş bunu. Burada ilk yapmamız gereken şey, tehlikeli ırk ifadesini kaldırmamız lazım." dedi.

Haberal, ayrıca neden sadece köpeklerde bu gruplandırmanın yapıldığını sorarak, "Yarın sizin evinizde beslediğiniz bir köpeğin bunlardan çok daha tehlikeli olabileceğini iddia edebilirler. Tehlikeli ırk nasıl olabilir?" şeklinde konuştu.

Türkiye İşçi Partisi İstanbul Milletvekili Saliha Sera Kadıgil Sütlü, teklifte yıllardır bekledikleri düzenlemelerin bulunmadığını savundu.

Sütlü, TBMM Hayvan Haklarının Araştırılması Komisyonu raporunda uzlaşılan öneri maddelerinin, tanımların da olmadığını söyledi.

- "Denetimin mutlaka olması lazım"

MHP İzmir Milletvekili Hasan Kalyoncu, ne kadar mükemmel kanun yapılırsa yapılsın denetimin mutlaka olması gerektiğini belirtti. Kalyoncu, bu konuda çocukluktan verilecek eğitimin önemine de dikkati çekti.

CHP Edirne Milletvekili Okan Gaytancıoğlu, teklifte eksikliklerin bulunduğu söyleyerek, komisyonun görevinin bunları tamamlamak ve herkesin mutlu olmasını sağlamak olduğunu ifade etti.

AK Parti İstanbul Milletvekili Ravza Kavakcı Kan, kanunun ortaya çıktığını, herkesin mutlu olmasını ümit ettiğini dile getirdi.

Konuşmaların ardından teklifin tümü üzerindeki görüşmeler tamamlanarak maddelerine geçildi.

Öte yandan, milletvekillerinin konuşmalarının ardından, toplantıya katılan sivil toplum kuruluşu temsilcileri ile hayvan hakları savunucuları da söz aldı.